Iedereen weet over welke 5% het in deze titel gaat. Of we het nu willen of niet, die trend naar 5% zal zich sterk laten voelen in de beleggingswereld. Geld dat naar investeringen in defensie gaat, kan niet naar iets anders gaan want je kan het geld maar één keer uitgeven. De verschuiving en de groei in de overheidsbudgetten kan niet anders dan de hele economie beïnvloeden.
Iemand moet de producten voor defensie maken. De gedoodverfde producenten zullen er wel bij varen. Maar aangezien er veel geld naar die sector gaat, zullen bepaalde bedrijven die niet zo direct met defensie bezig waren, toch proberen om een graantje mee te pikken. Gewoon omdat de alternatieven minder geld krijgen. En dan zijn er nog de bedrijven die altijd al bestonden in deze sector en die soms als paria's werden gecatalogeerd. Maar als hun vooruitzichten een stevige kans geven op een hoger lange termijn rendement dan in andere sectoren, durven beleggers nogal eens de voorkeur geven aan de cijfers. Of ze passen hun argumentatie aan waarom er toch in defensie - met de nadruk op veiligheid en verdediging - kan geïnvesteerd worden.
Wat met de ESG-principes?
Alles wat naar wapens, leger, defensie en dies meer rook, moest toch uit de portefeuilles van de belegger verdwijnen, tenzij die expliciet aangaf dat de ESG-principes niet moesten toegepast worden? Dat was nogal een zwart-witte benadering met weinig oog voor nuance. Herlees even deze blog waarom die nuance onvermijdelijk is.
ESG en aandelen uit defensiesector: onverzoenbaar? | CringESG en aandelen uit defensiesector: onverzoenbaar? |
Wat dan met het principiële standpunt?
Ineens lijkt dit niet zo eenvoudig in deze complexe snel veranderende wereld. Hieronder volgen een paar geherformuleerde principes die kunnen helpen.
**Veiligheid als mensenrecht**
De oorlog in Oekraïne heeft de wereld wakker geschud. Plots blijkt investeren in veiligheid een morele plicht te zijn, niet alleen een strategische. Kunnen we dan volhouden dat beleggingen in luchtverdediging, cyberveiligheid en militaire infrastructuur onethisch zijn? Wanneer een democratie onder vuur ligt, wordt veiligheid een fundament van sociale rechtvaardigheid.
**Het ESG-paradigma onder druk**
De klassieke ESG-benadering botst met deze nieuwe realiteit. De “S” van Social en de “G” van Governance krijgen plots een geopolitieke dimensie. Tegelijk blijven terechte zorgen over de ecologische impact van defensieproductie bestaan. Hier ligt een kans voor innovatie: vergroening van defensietechnologie zou wel eens de nieuwe norm kunnen worden.
**Een nieuwe ethiek van investeren**
Niet elk defensiebedrijf hoeft uitgesloten te worden. Er is een verschil tussen producenten van conventionele wapens voor NAVO-lidstaten en fabrikanten van controversiële wapens zoals clustermunitie. ESG-beleid zou hierin moeten kunnen nuanceren, in plaats van met de botte bijl te werk te gaan.
Dit zijn allemaal mooie algemene principes waar iedereen achter kan staan. Maar wat als je de vraag krijgt :
Moet/Mag/Kan ik nog in defensiebedrijven investeren zelfs al zijn ze alleen defensief, zelfs al zijn ze voldoende transparant en zelfs als hun producten ook andere dan militaire toepassingen kennen?
De reactie van de doorsnee belegger
Beleggers reageren opvallend pragmatisch op de verschuivende ESG-normen, vooral nu defensie opnieuw als strategisch essentieel wordt beschouwd. Hier zijn de belangrijkste trends:
1. **Herwaardering van defensie binnen ESG-portefeuilles**
Europese vermogensbeheerders heroverwegen hun eerdere uitsluitingsbeleid. Onder druk van geopolitieke realiteiten en klanten die veiligheid als maatschappelijk goed zien, worden defensiebedrijven opnieuw overwogen als investeringsoptie.
2. **Nieuwe interpretaties van ESG**
Euronext heeft zelfs het ESG-label geherdefinieerd als *Energie, Veiligheid en Geostrategie* om investeringen in defensie, infrastructuur en energiezekerheid te faciliteren. Dit weerspiegelt een bredere trend waarbij ESG niet langer enkel draait om duurzaamheid, maar ook om strategische autonomie.
3. **Private equity toont interesse**
Ondanks ethische bezorgdheden groeit de belangstelling van private-equityfirma’s voor defensie en dual-use technologieën. Ze wegen winstverwachtingen af tegen reputatierisico’s en regelgeving zoals de SFDR, die transparantie over controversiële wapens vereist. Deze privé-investeerders kunnen hun eigen ESG-werkwijze opstellen om de defensiemarkten en hun rendement mee op te nemen in hun model. Meestal zijn zij voorlopers op de algemene trends op de markten.
4. **Concrete beleidswijzigingen bij banken en andere beleggingsinstellingen**
Meestal versoepelen ze hun ESG-charter om defensie-investeringen toe te laten, met als motivatie “een bijdrage te willen leveren aan de defensiesector in het licht van geopolitieke uitdagingen”.
Kortom, investeerders bewegen zich van een rigide ethisch kader naar een meer genuanceerde afweging tussen veiligheid, duurzaamheid en rendement.
Het lijkt dus dat de benadering van onderuit en per bedrijf de enige mogelijke benadering is op de langere termijn.
Hoe gaat de individuele belegger hiermee om?
Dit lijkt complex maar je kan dat best overlaten aan de fondsbeheerder die in zijn selectie een proces gebruikt waarbij de hoge morele principes in concrete investeringsbeslissingen omgezet worden door een doorlichting van het bedrijf.
Als je deze selectie zelf wil doen, riskeer je in een klein speelveld terecht te komen waarin de kans op het 'normale' rendement van de markt heel wat lager ligt. Dit door een gebrek aan spreiding of marktdiepte of omdat de uitsluitingscriteria nogal strikt zijn waardoor er veel bedrijven bij twijfel uit de boot vallen.
Een moeilijke oefening. Hoe je persoonlijke morele kompas volgen in je beleggingsstrategie?
De wereld is veranderd. Het ESG-beleid moet volgen—niet door ethiek overboord te gooien, maar door het te actualiseren. Defensie kán bijdragen aan een rechtvaardige en veilige wereld, mits streng gereguleerd en transparant. De belegger van de 21e eeuw heeft geen zwart-witkader nodig, maar morele diepgang.
Tot later.
Lieven
Tel 0475239397
Master in de personal financial planning
Antwerp Management School
Disclaimer
De informatie in deze tekst is alleen bedoeld als achtergrondinformatie voor de ontvanger en voor gebruik door hem. Ze werd opgesteld met de beste bedoelingen en zonder enige garantie op of streven naar correctheid en volledigheid. Cring heeft gegronde redenen om aan te nemen dat alle feitelijke informatie hierin waar is op de datum van de tekst. Het betreft geen beleggingsadvies, ook geen aanbeveling, en ook geen aanbod tot verkoop van enige dienst of product en het is niet bedoeld als een voldoende basis om een beleggingsbeslissing te nemen. Vooraleer te handelen op basis van informatie uit dit document, moet u zich afvragen of het geschikt is voor uw specifieke omstandigheden en indien geschikt, professioneel advies zoeken. Het is de verantwoordelijkheid van elke persoon die een aankoop wil doen om kennis te nemen van alle toepasselijke wetgeving en reglementering en die ook na te leven. Ongeoorloofde reproductie of verspreiding van dit materiaal is ten strengste verboden. Cring aanvaardt geen verantwoordelijkheid voor verlies resulterend uit het gebruik van de hierin bevatte informatie.
